Almanca Sıfat Çekimleri Örnek Cümleler

ALMANCA SIFATLARIN ÇEKİMİ / DIE DEKLINATION DES ADJEKTIVS

  1. İsmin Cinsiyeti:

İsmin cinsiyetine göre tanımlıkla isim arasına gelen sıfata eklenen taklar değişir. İsim der, die, das tanımlıklarından birisiyle birlikte kullanılmışsa sıfata -e takısı eklenir.

 

der gute Mann iyi adam
die gute Frau iyi kadın
das gute Kind iyi çocuk

İsim belirsiz tanımlık olan ein, eine ile birlikte kullanılmışsa sıfata -er, -e, -es takılarından biri eklenir.

ein guter Mann iyi bir adam
eine gute Frau iyi kadın
ein gutes Kind iyi bir çocuk

2. İsmin tekil veya çoğul oluşu

Yukarıda gördüğümüz takılar ismin çoğul olması halinde değişir. Önünde der, die, das tanımlıklarından biri bulunan isimlerle birlikte bulunan sıfatlara çoğulda -en takısı eklenir.

die guten Männer iyi adamlar
die guten Frauen iyi kadınlar
die guten Kinder iyi çocuklar

3. İsmin hali

İsmin -i, -e veya -in hallerinden birinde bulunmasına göre sıfat tamlamasında sıfata eklenen takı da değişiklikler gösterir. İsmin hallerine göre takılarda meydana gelen değişikliği aşağıda ayrıntılı olarak ele alacağız.

Genel olarak, sıfatın ismin cinsiyetine, tekil veya çoğul oluşuna ve haline göre sorununa takı alarak gösterdiği değişikliği değişikliğe “sıfatların çekimi” denir. Yukarıda ve daha önce “sıfat tamlamaları” bölümünde verdiğimiz bilgileri topluca tekrarlayacak ve -i, -e ve -in hallerine göre yapılan çekimi inceleyeceğiz.

  1. Tip: Belirli tanımlıklardan sonra gelen sıfatlar

Önünde der, die, das tanımlıkları bulunan isimlerle yapılan sıfat tamlamaları nispeten basittir. Bu tipte sıfata sadece -e veya -en takısı eklenmektedir.

1. Tip’e uyan sıfatlara “zayıf çekiliyor” da denir.

Maskulinum Femininum Neutrum
 TEKİL HAL Nominativ
Yalın hal
der gute Mann
iyi adam
die gute Frau
iyi kadın
das gute Kind
iyi çocuk
Akkusativ
i hali
den guten Mann
iyi adamı
die gute Frau
iyi kadını
das gute Kind
iyi çocuğu
Dativ
e hali
dem guten Mann
iyi adama
der guten Frau
iyi kadına
dem guten Kind
iyi çocuğa
Genitiv
in hali
des guten Mannes
iyi adamın
der guten Frau
iyi kadının
des guten Kindes
iyi çocuğun
 ÇOĞUL HAL Nominativ
Yalın hal
die guten Männer
iyi adamlar
die guten Frauen
iyi kadınlar
die guten Kinder
iyi çocuklar
Akkusativ
i hali
die guten Männer
iyi adamları
die guten Frauen
iyi kadınları
die guten Kinder
iyi çocukları
Dativ
e hali
den guten Männern
iyi adamlara
den guten Frauen
iyi kadınlara
den guten Kindern
iyi çocuklara
Genitiv
in hali
des guten Männer
iyi adamın
der guten Frauen
iyi kadının
der guten Kinder
iyi çocukların

 

Yukarıda sıfatlara eklenen takıları kolayca bir bakışta hatırda tutulabilmeleri için bir çetvel halinde sadece takı olarak bir kere daha tekrarlayalım.

Maskulinum Femininum Neutrum
TEKİL Yalın hal
-i hali
-e hali
-in hali
e
en
en
en
e
e
en
en
e
e
en
en
ÇOĞUL Yalın hal
-i hali
-e hali
-in hali
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en

 

dies-, jen-, jed-

Tanımlıkların yerine kullanılan “bu” anlamındaki dies- , “şu” anlamındaki jen- ve her anlamındaki jed- sözcüklerinden sonra gelen sıfatlara da yukarıda gördüğümüz takılar eklenir.

Bu üç sözcüğün sonuna da ismin tanımlığına göre, -e, -er veya -es eklenir. Önce kısaca bu sözcüklerin isimlerin önlerinde tanımlık yerine geldiklerinde aldıkları şekli görelim:

dies- jen- jed-
der Mann
adam
die Frau
kadın
das Kind
çocuk
dieser Mann
bu adam
diese Frau
bu kadın
dieses Kind
bu çocuk
jener Mann
şu adam
jene Frau
şu kadın
jenes Kind
şu çocuk
jeder Mann
her adam
jede Frau
her kadın
jedes Kind
her çocuk
die Männer
adamlar
die Frauen
kadınlar
diese Männer
bu adamlar
diese Frauen
bu kadınlar
jene Männer
şu adamlar
jene Frauen
şu kadınlar

Bu sözcüklerle isim arasına giren sıfatlar da yukarıda belirtilen takıları alır.

dieser gute Mann bu iyi adam
jene gute Frau şu iyi kadın
jedes gute Kind her iyi çocuk
diese guten Männer bu iyi adamlar
dieses alte Haus bu eski ev
jede weiße Tasse her beyaz fincan

2. Tip: Kein, keine’den sonra gelen sıfatlar

Keine, keine sözcükleri “bir” anlamına gelen ein, eine şeklindeki belirsiz tanımlıkların olumsuz şeklidir. Kein, keine önünde bulundukları isimlere “değil hiç, hiçbir” anlamlarını vererek cümleyi veya bu isimleri olumsuz hale getirir. Daha önceki bölümlerde kein, keine’yi ayrıntılı bir biçimde incelemiştik.

Önünde kein, keine bulunan isimlerle yapılan sıfat tamlarında sıfata eklenen takılar yukarıda gördüğümüz takılara kıyasla biraz farklıdır. “Benim, senin, onun” gibi anlamlarına gelen mein, dein, sein, ihr, unser, usw. Şeklindeki iyelik zamirleri ile birlikte kullanılan sıfatlar için de aynı takılar geçerlidir. Aşağıdaki çizelgede biz örnek olarak sadece kein, keine’yı alacağız.

Maskulinum Femininum Neutrum
 TEKİL HAL Nominativ
Yalın hal
kein guter Mann keine gute Frau kein gutes Kind
Akkusativ
i hali
keinen guten Mann keine gute Frau kein gutes Kind
Dativ
e hali
keinem guten Mann keiner guten Frau keinem guten Kind
Genitiv
in hali
keines guten Mannes keiner guten Frau keines guten Kindes
 ÇOĞUL HAL Nominativ
Yalın hal
keine guten Männer keine guten Frauen keine guten Kinder
Akkusativ
i hali
keine guten Männer keine guten Frauen keine guten Kinder
Dativ
e hali
keinen guten Männer keinen guten Frauen keinen guten Kindern
Genitiv
in hali
keiner guten Männer keiner guten Frauen keiner guten Kinder

Kein, keine şeklindeki olumsuz tanımlıklar ve mein, meine, dein, deine, sein, seine, ihr, ihre, unser, usw. Gibi iyelik zamirleriyle kullanılan sıfatların, sıfat tamlamalarında aldıkları takıları aşağıda bir kere daha sadece takı olarak kısa bir “özet cetvel” halinde tekrarlamaktayız:

Maskulinum Femininum Neutrum
TEKİL Yalın hal
-i hali
-e hali
-in hali
er
en
en
en
e
e
en
en
es
es
en
en
ÇOĞUL Yalın hal
-i hali
-e hali
-in hali
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
Mein kleiner Bruder ist 6 Jahre alt. Küçük kardeşim 6 yaşındadır
Das ist das Auto deines alten Freundes. Bu eski arkadaşının otomobilidir.
Unsere neuen Bücher liegen im Schrank Yeni kitaplarımız dolaptadır.
Dieses Fahrrad gehört seinem jungen Vater. Bu bisiklet onun genç babasına aittir.
Kein kluger Mensch kann diesen Wagen kaufen. Akıllı bir insan bu arabayı alamaz.
Ich sehe da keinen bellenden Hund Orada havlayan (hiçbir) köpek göremiyorum
Er macht keine guten Fotos. O iyi resimler çekmiyor
Keiner fremden Person darfst du diese Belege zeigen. Hiçbir yabancı kişiye bu belgeleri gösteremezsin
Der Trainer unserer neuen Mannschaft ist sehr berühmt Yeni takımımızızn antrenörü çok ünlüdür
Der Lehrer dankt seinem fleiBigen Schüler Öğretmen çalışkan öğrencisine teşekkür ediyor.
Wo sind die Knöpfe deiner roten Bluse Kırmızı bluzunun düğmeleri nerededir.

 

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/almanca-sifat-cekimleri-ornek-cumleler/

Bir cevap yazın

Your email address will not be published.