Modalverben / Kip Belirteçleri

Almanca Yardımcı fiillerin Modalverb olarak adlandırılan ikinci bir grubu ise zaman bildirimde değil, birlikte kullanıldıkları fiillerin anlamlarını değiştirici nitelikte görev yaparlar. Modalverb‘lere Türkçe’de kip belirteçleri veya kip belirteci fiiller veya keyfiyet bildiren fiiller denir.

Bu gruptaki fiillerin tam Türkçe karşılığı yoktur ve Türkçe’ye doğrudan çevirileri mümkün değildir. Bunlar mutlaka bir tam fiil ile birlikte kullanılır ve bu fiilin anlamını ve dolayısıyla Türkçeye çevrilişini çeşitli şekillerde değiştirirler.

Belli başlı kip belirteçleri şunlardır:

Modalverb Ana fiile kattığı anlam

können bir şeyi yapmaya muktedir olma, bir şeyi yapacak güç, yetenek ve bilgide olma
dürfen bir şeyi yapma iznine sahip olma
müssen bir şeyi yapmaya mecbur olma
sollen bir şeyi yapmaya mecbur olma, gerekli olma
wollen bir şeyi isteme, yapma arzusunda olma
mögen bir şeyi isteme, yapma arzusunda olma

Verdiğimiz yaklaşık Türkçe anlamlar bu gruptaki fiillerin ana fiillere ekledikleri birkaç anlamdan biridir.

Bu altı kip belirteci dışında, tam fiil grubuna ait olmalarına rağmen gerektiğinde Modalverb kimliğine girerek anlamlarını yitirmeden cümle içinde bu görevi yerine getiren bazı fiiller de vardır. Bunların en çok kullanılanları şunlardır.

lassen bırakmak
sehen görmek
hören duymak
helfen yardım etmek
lernen öğrenmek
gehen gitmek

Modalverb‘lerin cümle içinde kullanılmalarında tek önemli ve dikkat edilmesi gereken kural, bunların anlamını tamamladıkları veya değiştirdikleri ana fiilin master halinde, yani hiçbir kısıntıya uğramadan cümlenin en sonunda bulunması ve cümlenin yükleminin olduğu yerde de Modalverb’in kendisin cümle öznesine göre çekimlenmiş şekliyle yer almasıdır.

Mein Bruder kann gut singen. Erkek kardeşim iyi şarkı söyleyebilir.
Ich muss dieses Buch lesen. Bu kitabı okumak zorundayım
Wir dürfen dieses Zimmer nicht betreten. Bu odaya giremeyiz
Ich sehe den Vater kommen. Babanın geldiğini görüyorum
Wir hören Michael singen. Michael’in şarkı söylediğini duyuyoruz.
Er hilft dem kranken Mann gehen. Hasta adamın yürümesine yardım ediyor.

Bu örnek cümlelerin ana fiilleri singen, lesen, betreten, kommen, singen ve gehen‘dir ve hepsi cümlenin en sonunda mastar halinde hiç değişmeden yer almıştır. Modalverb‘ler ise yüklemin bulunması gereken yerlerde kann, muss, dürfen veya sehe, hören, hilft olarak özneye göre çekimlenerek yerlerini almıştır.

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/modalverben-kip-belirtecleri/

Bir cevap yazın

Your email address will not be published.