Pluraltypen

İsimleri, çoğul halde aldıkları takılara göre kesin bir ayırıma tabi tutmak ve gruplara ayırmak mümkün değildir. Sadece sonları belirli harf veya takılarla biten isimlerin çoğul halde sonlarına alacakları takılar sabittir ve gruplar halinde ayırt edilerek incelenebilir.

Sonları belirli bir takı veya harfle bitmeyen isimler için ise çoğul takısı konusunda kesin bir kural vermek mümkün değildir. Almancada çoğul hali bu nedenle kurala tabi olmayan isim sayısı 2000 kadardır. Bu tür isimlerin çoğulu için tereddüt halinde en iyi kaynak isimlerin çoğullarını da veren bir sözlüktür.

  • Çoğulda sonlarına “-e” takısı eklenen isimler:

Sonları -bold, -ig, -ich, -ing, -rich, -ian, -nis, -sal, -icht takılarıyla biten tüm isimlerin çoğulu sonlarına -e harfi eklenerek yapılır.

TEKİL ÇOĞUL
die Trunkenbold (ayyaş) die Trunkenbolde (ayyaşlar)
der König (kral) die Könige (krallar)
der Teppich (halı) die Teppiche (halılar)
der Feigling (korkak) die Feiglinge (korkaklar)
die Kenntnis (bilgi) die Kenntnise (bilgiler)
das Schicksal (kader) die Schicksale (kaderler)
  • Çoğulda sonlarına hiç takı gelmeyen isimler:

  • Tanımlıkları der veya das olan ve sonları -ler, -ner, -le, -en, -sel, -tel, -chen, -lein, -erl takılarıyla biten bütün isimlerin çoğulda sonlarına hiç bir takı eklenmez.

     

TEKİL ÇOĞUL
der Maler (ressam) die Maler (ressamlar)
der Kellner (garson) die Kellner (garsonlar)
der Wagen (araba) die Wagen (arabalar)
der Gürtel (kemer) die Gürtel (kemerler)
das Mädchen (kız çocuk) die Mädchen (kız çocuklar)
das Tischlein (masacık) das Tischlein (masacıklar)

Ayrıca Ge- harfiyle başlayan ve topluluk ifade eden isimler de çoğulda hiçbir takı almaz.

das Gebirge
arazi

die Gebirge 
dağlar, dağlık araziler

das Gewebe
doku

die Gewebe 
dokular

Sadece der Muskel (adale), der Pantoffel (terlik), der Stachel (diken) sözcükleri -el harfleriyle bitmelerine rağmen yukarıdaki kurala uymayarak ayrıcalık gösterir. Bu üç ismin çoğulu sonlarına -n harfi eklenerek yapılır:

die Muskeln,
die Pantoffeln,
die Stacheln

Sonları -rei, -lei, -in, -heit, -keit, -schaft, -ung takılarıyla biten tüm isimler sonlarına -en veya -n takıları eklenerek çoğul hale getirilir.

TEKİL ÇOĞUL
die Druckerei (matbaa) die Druckereien (matbaalar)
die Schülerin (kız öğrenci) die Schülerinnen (kız öğrenciler)
die Einheit (birim) die Einheiten (birimler)
die Einsamkeit (yalnızlık) die Einsamkeiten (yalnızlıklar)
die Eigenschaft (özellik) die Eigenschaften (özellikler)
die Erinnerung (anı) die Erinnerungen (anılar)

 

Ayrıca, sonları -el ve -er ile biten ve tanımlıkları die olan isimlerin çoğulu da bu şekilde yapılır.

die Schachtel
kutu

die Schachteln
kutular

die Feder
yay

die Federn 
yaylar

 

Sadece die Mutter ve die Tochter sözcükleri çoğulda bu kurala uymaz. Bunların çoğulu die Mütter ve die Töchter şeklindedir.

Sonu -e harfiyle biten ve tanımlığı das olan birkaç ismin de çoğulu sonlarına -n eklenerek yapılır.

das Ende
son

das Enden
sonlar

das Auge
göz

das Augen
gözler

* Çoğulda sonlarına “-er” eklenen isimler:

Sonları -tum ile biten ve tanımlıkları genellikle der veya das olan isimlerin çoğulu sonlarına -er takısı eklenerek yapılır. Çoğulda ayrıca bu isimlerin içindeki sesli harfler de üzerlerine nokta alarak incelir

das Herzogtum
dükalık

die Herzogtümer
dükalıklar

der Irrtum
yanılgı

der Irrtümer
yanılgılar

der Reichtum
zenginlik

die Reichtümer
zenginlikler

Bu yazının kalıcı bağlantısı https://www.pratikalmanca.com/pluraltypen/